هکر نست – در حالی امشب و فردا شب ۲۱ و ۲۲ مردادماه آسمان پذیرای بارش پرساوشی است که به دلیل درخشندگی نور ، رصد این پدیده نیاز به عاری از آلودگی نوری دارد.
مهندس مسعود عتیقی، مدیر انجمن نجوم آماتوری ایران در گفت‌وگو با خبرنگار ایسنا، با اشاره به شهاب باران پرساوشی امسال گفت: نیمه شب امشب ۲۱ مردادماه در ساعت ۲۳ و ۳۰ دقیقه اوج بارش شهابی پرساوشی است و تا هکر نست فردا، یکشنبه ۲۲ مرداد ماه در آسمان سراسر ایران شاهد این بارش خواهیم بود.
وی با بیان اینکه نام صحیح این بارش «پرساوشی» است، توضیح داد: با حذف حرف «پ»، آن برساوشی تلفظ می‌شود و دلیل آن این است که عرب‌ها «پ» نداشتند و آن را برساوشی تلفظ می‌کردند و در یادداشت‌های منجمان اسلامی «برساوشی» آورده شده است.
عتقیقی، با تاکید بر اینکه این شهاب باران تا زمان روشنایی آسمان در هکر نست روز بعد یکشنبه ۲۲ مرداد ماه ادامه دارد، یادآور شد: با این وجود ماه کوژ (ماه خمیده) با نور نسبتا زیاد حتی در خارج از شهرها مانع رصد اکثر شهاب‌ها خواهد شد و تنها «آذرگوی» های این پدیده و برخی شهاب‌های پرنور این بارش در مناطق به دور از آلودگی هوا و در بخش‌هایی از آسمان که از محل قرارگیری ماه دور هستند، قابل مشاهده خواهد بود.
مدیر انجمن آماتور ایران، فاز (درخشندگی) ماه را در ۸۱ درصد ذکر کرد و ادامه داد: از سمت ۸۵ درجه افق شرقی در ساعت ۲۲ و ۵۱ دقیقه امشب طلوع خواهد بود و از جمله ویژگی‌های این بارش، شهاب‌های بسیار درخشانی است که حتی رد نور آنها تا مدتی پس از عبور در آسمان دیده می‌شوند که از آنها به عنوان «آذرگوی» یا آتش‌گوی یاد شده است.
عامل شهاب باران امشب
وی دنباله‌دار سوئیفت تاتل را عامل بارش شهابی پرساوشی دانست و اظهار کرد: این دنباله‌دار هر ۱۳۳ سال یک بار به دور خورشید می‌گردد و از سری دنباله‌دارهای میان دوره محسوب می‌شود.
به گفته این محقق حوزه نجومی، آخرین بار این دنباله‌دار در سال ۱۳۷۷ خورشیدی از کمترین فاصله از خورشید عبور کرد و دیدار بعدی آن با مهر تابان در سال ۱۵۰۴ خورشیدی خواهد بود.
عتیقی، قطر هسته این دنباله‌دار را ۲۶ کیلومتر و سرعت شهاب‌های این بارش در برخورد با جو زمین را ۵۹ کیلومتر بر ثانیه عنوان کرد و افزود: اثرات گرانشی سیاره غول‌پیکر برجیس بر ذرات مداری به جا مانده از دنباله‌دار سوئیفت تاتل عامل اصلی این بارش است.
وی با تاکید بر اینکه کانون این بارش پرساوش (برنده سر دیو) است، خاطرنشان کرد: در این شب‌ها حدود نیمه شب از افق شمال شرق آسمان طلوع می‌کند و نام بارش از صورت فلکی که کانون بارش در آن قرار می‌گیرد، گرفته شده است.
مدیر انجمن نجوم آماتوری ایران اضافه کرد: میزان ساعتی سمت الراسی (ZHR) این بارش ۸۰ تا ۱۵۰ شهاب است که متاسفانه نور ماه مانعی برای عدم مشاهده بسیاری از شهاب‌های این بارش در این شب و حتی در شب‌های آینده خواهد بود.
نحوه رصد شهاب
عتیقی، با تاکید بر اینکه شهاب‌ها در اطراف صورت فلکی پرساوشی قابل مشاهده است، گفت: نباید متوقع بود که شهاب‌ها الزاما در اطراف این بارش که همان صورت پرساوشی است، خارج شود. بلکه در اطراف کانون و گاهی اوقات دورتر از کانون بارش شهاب‌های این بارش دیده می‌شود.
وی با اشاره به روش یافتن کانون بارش، توضیح داد: برای یافتن کانون بارش کافی است خلاف جهت شهاب‌ها را امتداد داد تا به نقطه واحدی به نام کانون برسیم.
به گفته وی از جمله اقدامات علمی برای تهیه گزارش علمی از این بارش می‌توان به مواردی چون میزان جابه‌جایی هر شهاب در آسمان، تعیین حد قدری شهاب‌ها، صور فلکی مورد مشاهده در مسیر شهاب، تعداد آذرگوی‌ها و شمارش تعداد شهاب‌های این بارش اشاره کرد.
عتیقی، تهیه اسکیس از شهاب‌های مشاهده شده را از دیگر فعالیت‌های ستاره‌شناسان آماتوری در این بارش شهابی نام برد و ادامه داد: برای عکاسی از بارش شهابی نیاز به لنز واید (زاویه باز) است و با مدت زمان نوردهی دلخواه توصیه می‌شود، به نحوی که به محض عبور یک شهاب از مقابل لنز به عکاسی پایان داده شود.
لذت تماشای شهاب باران در زیر نور ماه
وی با تاکید بر اینکه مشاهده این شهاب باران برای چشم انسان هیچ خطری ندارد، افزود: شهاب‌ها ذرات میلی‌متری و میکرومتری بسیار ریزی هستند که در فاصله ۱۰۰ تا ۱۵۰ کیلومتری از سطح زمین در برخورد با جو، اتم‌های جو را برانگیخته می‌کند و نور فلورسانت از خود ساطع می‌کنند و این ذرات هرگز به زمین نمی‌رسند.
عتیقی با اشاره به نحوه رصد بارش شهابی پرساوشی، با تاکید بر اینکه رصد بارش‌های شهابی نیازی به ابزارهای رصدی ندارند، افزود: تمام علاقه‌مندان در سراسر کشور می‌توانند با چشم غیر مسلح این پدیده را مشاهده کنند.
به گفته وی، در سال جاری به دلیل آنکه نور ماه دارای درخشندگی زیادی است، برنامه رصدی برای مشاهده این بارش شهابی نداریم.
